Komunikat dla NGO

KOMUNIKAT
Przypominamy, że 13 lipca 2018 r. weszły w życie przepisy nowej ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723 z późn. zm.).
Celem ustawy jest dostosowanie prawa krajowego do unijnych dyrektyw, a także zwiększenie efektywności systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Ustawa wprowadza nowy katalog instytucji obowiązanych, na których ciąży obowiązek stosowania środków bezpieczeństwa finansowego oraz inne obowiązki związane z podejmowaniem określonych działań w celu przeciwdziałania wprowadzania do obrotu wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł.

Do instytucji obowiązanych zalicza się m.in.
– fundacje ustanowione na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 2018 r. poz. 1491) w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane (2 ust. 1 pkt 21 ustawy),
– stowarzyszenia posiadające osobowość prawną, utworzone na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2017 r. poz. 210 z późn. zm.), w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane (2 ust. 1 pkt 22 ustawy).
Do obowiązków instytucji obowiązanych należy m.in.:
– wyznaczenie spośród członków zarządu osoby odpowiedzialnej za wdrożenie obowiązków określonych w ustawie (art. 7),
– wyznaczenie pracownika zajmującego kierownicze stanowisko, odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności działalności instytucji obowiązanej oraz jej pracowników i innych osób wykonujących czynności na rzecz instytucji obowiązanej z przepisami o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Wyznaczony pracownik jest również odpowiedzialny za przekazywanie w imieniu instytucji obowiązanej Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej, zawiadomień o transakcjach (art.8),
– identyfikacja i ocena ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu odnoszącego się do działalności fundacji i stowarzyszeń oraz sporządzanie w postaci papierowej lub elektronicznej oceny tego ryzyka (art. 27),
– stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego wobec klientów fundacji i stowarzyszeń(art. 33 – 37, art. 39 i art. 41),
– stosowanie wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego w przypadkach wyższego ryzyka prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (art. 43, art. 44 i art. 46),
– dokumentowanie zastosowanych środków bezpieczeństwa finansowego oraz wyników bieżącej analizy przeprowadzanych transakcji (art. 34 ust. 3),
– prowadzenie bieżącej analizy przeprowadzanych transakcji, w stosunku do klientów wobec, których stosuje się wzmożone środki bezpieczeństwa finansowego (art. 43 ust. 3),
– podejmowanie działań określonych w art. 43 ust. 4 w przypadku ujawnienia transakcji nietypowej, nienaturalnie złożonej oraz opiewającej na wysokie kwoty, które wydają się nie mieć uzasadnienia prawnego lub gospodarczego,
– przechowywanie dokumentacji, uzyskanej w wyniku stosowania środków bezpieczeństwa finansowego oraz dowodów m.in. potwierdzających przeprowadzane transakcje (art. 49),
– wprowadzenie wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (art. 50),
– przekazywanie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej informacji o przyjętej wpłacie lub dokonanej wypłacie środków pieniężnych o równowartości przekraczającej 15 000 euro (art. 72 ust. 1 pkt 1),
– zawiadamianie w trybie i na zasadach określonych w ustawie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o okolicznościach, które mogą wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (art. 74),
– wstrzymywanie transakcji w trybie i na zasadach określonych w ustawie (art. 86),
– stosowanie szczególnych środków ograniczających wobec osób i podmiotów określonych w ustawie (art. 117).

Zgodnie z art. 130 ustawy, fundacje oraz stowarzyszenia będące instytucjami obowiązanymi w rozumieniu ustawy, podlegają kontroli wykonywania ww. obowiązków.
Kontrolę sprawuje:
– Generalny Inspektor Informacji Finansowej, będący równocześnie koordynatorem kontroli,
– naczelnicy urzędów celno-skarbowych,
– właściwy minister lub starosta w przypadku fundacji – na zasadach określonych w ustawie o fundacjach,
– wojewoda lub starosta w przypadku stowarzyszeń – na zasadach określonych w ustawie Prawo o stowarzyszeń.

Kontrola może być przeprowadzona w zakresie i na zasadach określonych w ustawie przez ww. organy na podstawie rocznego planu kontroli bądź doraźnie. Przedmiotowa kontrola może być realizowana przez co najmniej dwóch imiennie upoważnionych przez ww. organ pracowników/kontrolerów (art. 131 i art. 132). Szczegółowy zakres upoważnienia do kontroli określa ustawa w art. 133 ust. 2.
Z przeprowadzonej kontroli sporządzany jest protokół pokontrolny (art. 141) oraz wystąpienie pokontrolne zawierające m.in. zalecenia pokontrolne (art. 142).
W przypadku niedopełnienia przez instytucje obowiązane obowiązków nałożonych ustawą, przewidziane są kary administracyjne określone w art. 150 ustawy. Kary w drodze decyzji administracyjnej nakłada Generalny Inspektor Informacji Finansowej.
Instytucje obowiązane, które nie dopełniają nałożonych przez art. 147, art. 148 i art. 149 ustawy obowiązków podlegają karom administracyjnym. Za niedopełnienie obowiązków nałożonych przepisami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, oprócz kar administracyjnych, grozi również odpowiedzialność karna.
W związku z powyższym Starosta Koszaliński w ramach sprawowanego nadzoru i kontroli nad fundacjami i stowarzyszeniami Powiatu Koszalińskiego, jako instytucjami obowiązanymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zwraca się z prośbą o przesyłanie informacji dotyczących przyjmowania i dokonywania przez fundacje/stowarzyszenia płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane.

Komunikat dotyczący fundacji i stowarzyszeń, jako instytucji obowiązanych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723 ze zm.)
Starosta Olsztyński uprzejmie informuje, że w związku z wejściem w życie w dniu 13 lipca 2018 r. ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723 ze zm.), zwaną dalej „ustawą”, uległy zmianie przepisy dotyczące fundacji i stowarzyszeń.
Stosownie do treści art. 2 ust. 1 pkt 21 i 22 ustawy, instytucjami obowiązanymi są:
– fundacje ustanowione na podstawie ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 2018 r., poz. 1491), w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane.
– stowarzyszenia posiadające osobowość prawną, utworzone na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2017 r., poz. 210 ze zm.), w zakresie, w jakim przyjmują lub dokonują płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane.
W związku z powyższym Starosta Olsztyński w ramach sprawowanego nadzoru i kontroli nad fundacjami i stowarzyszeniami Powiatu Olsztyńskiego, jako instytucjami obowiązanymi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723 ze zm.) zwraca się z prośbą o przesyłanie informacji dotyczących przyjmowania lub dokonywania przez fundacje/stowarzyszenia płatności w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10 000 euro, bez względu na to, czy płatność jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane. Informację proszę przesyłać każdego roku w terminie do dnia 31 października.
Do obowiązków fundacji i stowarzyszeń będących instytucjami obowiązanymi w rozumieniu przepisów ustawy, m.in. należy:
1) wyznaczenie kadry kierowniczej wyższego szczebla odpowiedzialnej za wykonywanie obowiązków określonych w ustawie (art. 6 w zw. z art. 2 ust. 2 pkt 9),
2) wyznaczenie spośród członków organu zarządzającego fundacji/stowarzyszenia osoby odpowiedzialnej za wdrożenie obowiązków określonych w ustawie (art. 7),
3) wyznaczenie pracownika zajmującego kierownicze stanowisko w fundacji/stowarzyszeniu odpowiedzialnego za zapewnienie zgodności działalności fundacji/stowarzyszenia oraz jej pracowników z przepisami ustawy (art. 8),
4) identyfikacja i ocena ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu odnoszącego się do działalności fundacji/stowarzyszenia oraz sporządzanie w postaci papierowej lub elektronicznej oceny tego ryzyka (art. 27),
5) stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego wobec klientów fundacji/stowarzyszenia (art. 33 – 37, art. 39 i art. 41),
6) stosowanie wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego w przypadkach wyższego ryzyka prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (art. 43, art. 44 i art. 46),
7) dokumentowanie zastosowanych środków bezpieczeństwa finansowego oraz wyników bieżącej analizy przeprowadzanych transakcji (art. 34 ust. 3),
8) prowadzenie bieżącej analizy przeprowadzanych transakcji, w stosunku do klientów wobec, których stosuje się wzmożone środki bezpieczeństwa finansowego (art. 43 ust. 3),
9) podejmowanie działań określonych w art. 43 ust. 4 w przypadku ujawnienia transakcji nietypowej, nienaturalnie złożonej oraz opiewającej na wysokie kwoty, które wydają się nie mieć uzasadnienia prawnego lub gospodarczego,
10) przechowywanie dokumentacji uzyskanej w wyniku stosowania środków bezpieczeństwa finansowego oraz dowodów m.in. potwierdzających przeprowadzane transakcje (art. 49),
11) wprowadzenie wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (art. 50),
12) przekazywanie do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej informacji o przyjętej wpłacie lub dokonanej wypłacie środków pieniężnych o równowartości przekraczającej 15 000 euro (art. 72 ust. 1 pkt 1),
13) zawiadamianie w trybie i na zasadach określonych w ustawie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o okolicznościach, które mogą wskazywać na podejrzenie popełnienia przestępstwa prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu (art. 74),
14) wstrzymywanie transakcji w trybie i na zasadach określonych w ustawie,
15) stosowanie szczególnych środków ograniczających wobec osób i podmiotów określonych w ustawie (art. 117).
Stosownie do art. 130 ustawy, fundacje i stowarzyszenia będące instytucjami obowiązanymi w rozumieniu ustawy, podlegają kontroli wykonywania ww. obowiązków.
Kontrolę sprawuje Generalny Inspektor Informacji Finansowej będący równocześnie koordynatorem kontroli oraz naczelnicy urzędów celno-skarbowych, ministrowie, wojewodowie, starostowie
w ramach sprawowanego przez nich nadzoru lub kontroli nad fundacją/stowarzyszeniem.
Kontrola, o której mowa w art. 130 ustawy, może być przeprowadzona w zakresie i na zasadach określonych w ustawie przez ww. organy na podstawie rocznego planu kontroli bądź doraźnie. Przedmiotowa kontrola może być realizowana przez co najmniej dwóch imiennie upoważnionych przez ww. organ pracowników/kontrolerów (art. 131 i art. 132). Szczegółowy zakres upoważnienia do kontroli określa ustawa w art. 133 ust. 2. Z przeprowadzonej kontroli sporządzany jest protokół pokontrolny (art. 141) oraz wystąpienie pokontrolne zawierające m.in. zalecenia pokontrolne (art. 142).
Ponadto należy zauważyć, że ustawa z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2018 r., poz. 723 ze zm.) wprowadziła znaczące zmiany dotyczące przepisów w zakresie kar administracyjnych, w tym rodzaj naruszeń podlegających sankcji administracyjnej (art. 147 i art. 149), jak również rodzaje kar administracyjnych i wysokość kar pieniężnych (art. 150).
Kary administracyjne na fundacje i stowarzyszenia będące instytucjami obowiązanymi w rozumieniu ustawy w drodze decyzji administracyjnej nakłada Generalny Inspektor Informacji Finansowej.